Kilka faktów na początek:
– nie każde Porto jest rocznikowe
– każde Porto pochodzi z Doliny Douro z Portugalii
– Porto to nie tylko wino słodkie, istnieją wszystkie możliwe warianty tego wina.
– Pierwsze rocznikowe Porto zarejestrowano w 1795 roku.
Historia Porto jest naprawdę niesamowicie bogata i interesująca. Polecam Wam pogłębienie tematu. W tym miejscu chciałbym tylko wyjaśnić podstawowe terminy i klasyfikację, mam nadzieję, że kiedyś uda mi się napisać dłuższy tekst na temat tych niesamowitych win.
Krótko o tym jak powstaje Porto: naturalna fermentacja jest przerywana gdy sok ma około 7% alkoholu i dodawane jest brandy, będące destylatem winogronowym.
Poniżej krótki film, w którym mój dobry znajomy Oscar, tłumaczy proces produkcji Porto.
Pierwszym krokiem w rozróżnianiu typów Porto jest podział na:
– starzone w beczce (cask aged port)
– starzone w butelce (bottle aged port)
Te pierwsze nie zyskują zbytnio na jakości w procesie starzenia, nadają się do spożycia zaraz po zabutelkowaniu.
W ramach pierwszej kategorii win starzonych w beczce wyróżniamy dodatkowy podział:
– Ruby. Podstawowa wersja Porto, mieszanka młodych, nierocznikowych win, najniższa półka cenowa (jeśli spróbowałeś kiedyś Ruby Port i twierdzisz, że nie smakuje Ci porto, to musisz wiedzieć, że tak naprawdę nie próbowałeś jeszcze prawdziwego porto).
– Ruby Reserve. Różni się od poprzedniego wariantu tym, że do produkcji wykorzystuje się mieszankę z lepszych roczników.
– Tawny. To wersja delikatniejsza i lżejsza niż Ruby. Kolor jest mniej głęboki (jeśli chodzi o odcienie koloru czerwonego). Wynika to faktu, że Tawny więcej czasu spędza w beczce dębowej przez zabutelkowaniem.
– Tawny Reserve, to po prostu mieszanka lepszych roczników, wraz z wydłużonym czasem przebywania w beczce.
– Tawny Aged (od 10 do 40 lat, np. „Tawny 30 years old Port„). To kupaż różnych roczników, które muszą dojrzewać w beczce minimum taką liczbę lat, jaka jest podana na etykiecie. (W trakcie degustacji w posiadłości Ramos Pinto, właściciel określił ten styl Porto, jako jego ulubione lody w wersji płynnej, na gorące letnie dni).
– Colheita to wina z konkretnego rocznika, które były starzone co najmniej 7 lat w beczce oraz które muszą podawać na etykiecie rok, w którym zostały zabutelkowane.
Kategoria Porto starzonych w butelkach wyróżnia takie typy:
– LBV – Late Botteled Vintage Port – zawsze pochodzi z jednego rocznika, dojrzewa w dębie od 4 do 6 lat. Nie ma potrzeby dekantacji tych win, są gotowe do spożycia od momentu zabutelkowania, przypominają w swoim stylu porto rocznikowe.
– Vintage Port – klejnot w koronie win Porto. Butelkowane od 2 do 3 lat od zbiorów, zawsze z pojedynczego rocznika. Nigdy nie jest filtrowane, zatem każdy VP musi być zdekantowane przed podaniem, gdyż z biegiem czasu wytrąca dużą ilość osadu.
– Single Quinta – to inna wersja Vintage Port, produkowana w słabszych rocznikach, z mniejszym potencjałem do starzenia.
Białe wina Porto zawierają czasem na etykiecie „Reserved” lub jak w przypadku „Tawny Aged” informację o wieku.
Warto też sięgać po mniej znanych producentów, których wina są na bardzo wysokim poziomie, a które nie zdobyły jeszcze renomy na rynku i dopiero są odkrywane.
Mam nadzieję, że pomogłem trochę w rozjaśnieniu tematu. Jeśli nie, to być może jeszcze bardziej pomocny będzie obrazek poniżej.
