Argentyna
Informacje ogólne:
Jeszcze do niedawna wielu pisarzy czy krytyków winiarskich nie poświęcało zbyt dużo uwagi winom produkowanym w Argentynie. Na mapie winiarskiej świata kraj ten istniał głównie ze względu na liczbę hektolitrów rocznej produkcji wina. Przeznaczona ona była głównie na potrzeby konsumpcji wewnętrznej. W tym czasie, kraj był znany chyba głównie ze względu na fakt, iż była w nim zainstalowana największa kadź fermentacyjna na świecie, położona w posiadłości największego argentyńskiego producenta – Peñaflor.
Dziś tak my – konsumenci, jak i sami winiarze argentyńscy możemy odetchnąć z ulgą, ponieważ wiele od tego czasu się zmieniło. Na lepsze rzecz jasna! A to za sprawą kilku najważniejszych czynników. W kraju miała miejsce stabilizacja gospodarcza, społeczeństwo zaczęło pić mniej wina, ale stało się bardziej wymagające pod względem jakości. Dużo dobrego dały też inwestycje zagraniczne, zarówno te zza niedalekiej granicy – Chile, jak i europejskie. Te pieniądze, to nie tylko nowszy i lepszy sprzęt oraz inne podejście do winorośli, to także ogromna wiedza, która jest bezcenna. Dzisiejsza Argentyna winiarska to kraj kompletnie inny od tego, który mogliśmy zastać jeszcze 15 lat temu.
Wielu dziś zadaje sobie pytanie: Co takiego specjalnego jest w winach argentyńskich? Dlaczego sięgać po nie, zamiast po te, które powstają w Kalifornii czy Australii? Chyba najważniejszą cechą wyróżniającą Argentynę na tle innych państw jest unikalne terroir. Na próżno szukać drugiego takiego miejsca, gdzie winorośl uprawiana jest w najwyższym punkcie na poziomie 2 400 metrów n.p.m.!
Gdy się mówi szczegółowo o regionach winiarskich i jest się poza Francją lub Włochami, to wydawać by się mogło, że wszystko będzie proste. Tymczasem tak wcale nie jest. Zamęt wprowadzają rozmaite publikacje książkowe, które podają różne dane. Jedni piszą o dziesięciu regionach, inni natomiast mówią, że jest ich sześć. My natomiast opieramy się na oficjalnym serwisie internetowym WinesOfArgentina.org, gdzie wymienionych jest siedem głównych regionów. Na samym dole strony znajdziecie ich bardziej szczegółowy opis. To, czego podważyć się nie da, to fakt, iż wszystkie regiony winiarskie Argentyny położone są między 22 a 42 równoleżnikiem.
Warto wrócić do Argentyny i jej win na poziomie bardziej ogólnym.
Uprawy zaczynają się na poziomie 700 metrów n.p.m. Uśredniając sięgają ok. 1 500 metrów n.p.m. Co to oznacza? Owocem takiego położenia jest czyste i suche powietrze, niemal wolne od zanieczyszczeń. Wszystkie regiony charakteryzują się dobrą ekspozycją słoneczną. Słońce świeci intensywnie, czasem jest nawet zbyt gorąco dla winorośli. Z drugiej strony zimy są odpowiednio chłodne dzięki czemu winorośl ma szansę odpocząć. Problemem są tylko wiosenne przymrozki. Stosunkowo duże różnice temperatur między dniem a nocą dają gronom możliwość wykształcenia dobrego smaku i barwy. Ważne są także gleby, które w większości regionów zdominowane są przez piaski.
Ich siła w różnorodności, czyli… Tak! Argentyna to kraj wielu szczepów (choć nie wszystkie są znane na świecie w dobrych wersjach z tego kraju). Zaczynając od odmian typowo regionalnych jak Torrontés, Careza, Criolla Grande czy czerwone Bonarda, kończąc na typowo międzynarodowych jak Malbec, Tannat, Cabernet Sauvignon, Shiraz i wiele innych.
Co jest jeszcze ważne? Jakość. Na nią wpływ ma nawadnianie. Przy tak specyficznym klimacie nawadnianie jest bardzo istotne. W tym aspekcie również wiele się zmieniło w winiarstwie argentyńskim. Przez długi czas głównym sposobem było tzw. nawadnianie zalewowe – kanały przenoszące wodę z wylewających rzek i wylewające ją wprost na winnicę. Taki sposób sprzyjał dużej wydajności z hektara, to natomiast miało wpływ wprost proporcjonalny do spadku jakości. Obecnie coraz częściej stosuje się kontrolowane nawadnianie kroplowe, które z jednej strony daje winiarzowi większą kontrolę nad procesem wzrostu i dojrzewania winorośli, z drugiej wystawia go na ryzyko niedostatecznego nawodnienia. Generalnie można powiedzieć, że obecnie winiarze tego kraju na ustach wypisane mają hasło „jakość” – dzięki czemu bardziej roztropnie wykorzystują swoją wiedzę, dbają o szczegóły i nieustannie starają się robić wszystko co najlepsze, by produkowane przez nich wina mogły zaspokoić podniebienia wszystkich wielbicieli wina na świecie.
Wspomnieć musimy również o tzw. systemie treliaży (sposób prowadzenia krzewów). Obecne nastawienie na jakość powoduje, że wraca się do wysokiego prowadzenia winorośli, które jest bardzo pracochłonne, ze względu na uciążliwość przycinania krzewów rosnących wysoko, ale taka metoda obniża wydajność przyczyniając się do poprawy jakości finalnego produktu.
Odmiany. Wcześniej nadmieniliśmy tylko, że panuje tu wszechobecna różnorodność. Takie stwierdzenie nie wyczerpuje tematu, dlatego też pozwolimy sobie na krótki wywód. Od razu zaznaczamy, że w poszczególnych regionach opisujemy typowe szczepy dla tych lokalizacji.
Najciekawszą i najczęściej uprawianą białą odmianą (pomijając nieciekawe, typowo lokalne szczepy, bez potencjału na wina bardziej ambitne) jest Torrontés. Występuje pod trzema nazwami, wziętymi z nazw regionów: Torrontés Riojana, Torrontés Mendocino oraz Torrontés Sanjuanino. Najciekawsze rezultaty daje chyba ta pierwsza. Wina są aromatyczne, mocno kwiatowe z niuansami słodkimi, podobnymi do muszkatów. Innymi spotykanymi szczepami są: Ugni Blanc, Chenin Blanc, Tocai Friulano, Chardonnay oraz Sémillon. Z dwoma ostatnimi wiąże się największe nadzieje, jeśli chodzi o osiągnięcie standardów międzynarodowych i zdobycie kolejnych rynków.
Prawdziwym królem szczerzonej odmiany winorośli w Argentynie jest Malbec. Obecnie zajmuje 25% całego areału upraw. Na jego temat więcej w dziale szczepy czerwone. Zaraz po nim mamy lokalną odmianę Bonarda, której to winifikacja pozostawia jeszcze wiele do życzenia. Szczep ten jest podstawą do produkcji win przeznaczonych do codziennego spożycia. Z najbardziej charakterystycznych szczepów należy wymienić (w kolejności wielkości upraw): Cabernet Sauvignon, Syrah, Merlot, Tempranillo, Sangiovese, Pinot Negro, Bequignol (odmiana lokalna), Barbera. Do niedawna Tempranillo był szczepem numer 3 w Argentynie, często łączony z Bonardą, Barberą i Sangiovese przy produkcji prostych win.
Pamiętajmy o tym, że Mendoza, największy region uprawy winorośli w Argentynie to ponad 75% produkcji całego kraju!
Zapraszamy do zapoznania się ze wszystkimi regionami winiarskimi Argentyny!
Poniżej możecie obejrzeć film, który w wielkim skrócie oddaje charakter winiarstwa argentyńskiego. Film został przygotowany przez serwis WinesOfArgentina.
Regiony winiarskie Argentyny: